Mensen strooien in hun teksten graag met moeilijke woorden in plaats van klare taal. Omdat ze zich een slim imago willen aanmeten. Omdat ze denken dat complexe teksten een betere indruk maken. Of omdat ze verknocht zijn aan jargon en ambtenarees. Toch gaan zulke teksten compleet de mist in. Want als je lezer er kop noch staart aan krijgt, haakt hij onmiddellijk af.
10 tips voor helder taalgebruik
1. Vermijd zoveel mogelijk vaktaal. Jargon ontmoedigt je lezer. Vervang moeilijke woorden door simpele alternatieven. Als het echt niet anders kan, licht je de vakterm toe.
2. Splits lange, samengestelde zinnen op. Er is niets mis met volzinnen, op voorwaarde dat je er spaarzaam mee omspringt. Zet dus gerust wat vaker een punt.
3. Hanteer pseudospreektaal. Lees je tekst hardop. Zo hoor je meteen of hij goed bekt. Struikel je over bepaalde woorden of woordgroepen? Vervang ze dan.
4. Stem woordkeuze en schrijfstijl af op je doelgroep. Bepaal wie je lezer is en hou hem voortdurend in het achterhoofd terwijl je schrijft.
5. Schrijf actief. Geef zoveel mogelijk de voorkeur aan actieve werkwoordvormen: ‘Een medewerker geeft het antwoord’ in plaats van ‘Het antwoord wordt gegeven door een medewerker’.
6. Focus op de essentie. Schrap ballast, draai niet rond de pot, en vermeld de belangrijkste zaken eerst.
7. Bouw een uniform verhaal met een logische structuur. Begin niet in het wilde weg te schrijven. Zorg ervoor dat de opbouw van je tekst de leesbaarheid verbetert.
8. Schrijf concreet. Vermijd containerbegrippen die zo algemeen zijn dat ze geen zeggingskracht meer hebben (kwaliteit, service, dynamisch, …). Niemand zit te wachten op gebakken lucht.
9. Shoot your biggest gun first. Val met de deur in huis: zet de belangrijkste informatie (je kernboodschap) vooraan, en werk die gaandeweg uit.
10. Schuif je ego aan de kant. Denk eraan: je schrijft voor je lezer, niet over jezelf. Staat je tekst vol ‘ik’ of ‘wij’? Dan voelt je lezer zich niet aangesproken en poetst hij de plaat.
Klare taal schrijven is makkelijker gezegd dan gedaan. Ook de overheid worstelt ermee. Daarom startte ze de campagne Heerlijk Helder. Je leest er hier alles over.
Liever je teksten uitbesteden dan ze zelf in klare taal te gieten? Huur mij in!